«Η πόλη είναι χωρισμένη σε δύο μέρη· γιατί στη μέση τρέχει και τη χωρίζει ένας ποταμός που το όνομά του είναι Ευφράτης. Έρχεται από τους Αρμενίους —όντας μεγάλος, βαθύς και γρήγορος— και χύνεται στην Ερυθρά θάλασσα. Το τείχος λοιπόν κι από τα δύο αυτά μέρη προχωρεί με τους αγκώνες του και φτάνει ώς μες στον…
Διαφωτισμός
Μέσα στο καινούργιο περιβάλλον της μεγάλης πολιτείας όλα ερεθίζουν την περιέργεια του Διαμαντή Κοραή κι όλα λειτουργούν σαν πρόκληση για έναν άλλο, διαφορετικό, τρόπο ζωής. «Κάθε λογῆς πράγματα κουριόζα» προκαλούν το ενδιαφέρον του σε όλους τους τομείς: η όπερα, η μουσική, οι καθολικές και προτεσταντικές εκκλησίες, οι δυνατότητες της τυπογραφίας, τα εργαστήρια φυσικής ιστορίας, τα…
Περοῦκα καί φτερά
«Ἐγώ, αὐθέντη, εἰς τόν σιόρ Διαμαντή δέν βλέπω καμμίαν μεταλλαγήν, ἀλλά μῆτε ἔχει ἐλπίδα νά διορθωθῇ. Μάλιστα τώρα ὅπου ἔβαλεν τά φράγκικα ροῦχα, ηὔγαλεν παντελῶς τό γιουλάρι [χαλινάρι] καί γυρίζει ὡσάν χαϊμένο πρόβατο.» παρἀπονείται ο παραγίος του Αδαμάντιου Κoράη για τις αλλαγές του αυθέντη του σε γράμμα του προς τη Σμύρνη. Όταν μαζί με τον…
Double standard
«Λέγεται, πως αν κάποιος θέλει μία σκλάβα για ηδονή να πάρει μία Βερβερινή· αν θέλει να του προσέχει πράγματα με αξία να πάρει μία Ρωμαία· για την ανατροφή παιδιών μία Περσίδα· για τις φροντίδες μία Φράγκα· για σκληρή δουλειά μία Νούβια· για πόλεμο και κουράγιο μία Tουρκάλα ή Σλαύα.» γράφει ο Ibn Buṭlān στη Βαγδάτη τον 11ο. Η εικόνα των…
Ἡ Μάχη στήν Ὁδό τῶν Μαρτύρων
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, οι Ιστορικοί και Βυζαντινολόγοι συνειδητοποίησαν ότι υπάρχει μιά έποχη μεταξύ του αρχαίου κόσμου και της βυζαντινής περιόδου που δεν ήταν εύκολο να κατηγοριοποιήσουν. Ήταν Λατινική ή Ελληνική; Χριστιανική, Πολυθεϊστική ή Ισλαμική; Κοσμική ή Θεοκρατική; Αρχαίος κόσμος ή Μεσαίωνας; Ήταν όλα αυτά μαζί, και την ονόμασαν Ύστερη Αρχαιότητα. Συμφωνία για…
Ἠοῖαι
Κάποτε στη Σπάρτη μαζεύτηκαν οι ήρωες από τον ελλαδικό για να διεκδικήσουν την Ελένη, την θυγατέρα του βασιλέα Τυνδάρεω, τη μαυρομάτα (κυανῶπις) κόρη του Δία και της Λήδας. Ήταν οι Αργεάδες Αλκμαίων και Αμφίλοχος, ο Οδυσσεύς της Ιθάκης, ο γοργοπόδαρος Θόας από την Αιτωλία, από τη Θεσσαλία οι αδελφοί Ποδάρκης και Πρωτεσίλαος · ο Μενεσθεύς ο βασιλεύς των Αθηνών, ο…
Ob unum habitu feminea
“Για ένα γυναικείο φόρεμα” – To 582 o Μαυρίκιος αναγορεύται Αυτοκράτωρ. Ήδη με μεγάλες επιτυχίες ως στρατηγός στο Ανατολικό μέτωπο, Ελληνικής καταγωγής πιθανότατα και υψηλής μόρφωσης. Θεωρείται από τους Λατίνους ο πρώτος «Ελληνας» Αυτοκρατορας· ίσως και γιατί επί της βασιλείας του το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως πήρε τον τίτλο «Οικουμενικό», οξύνοντας τις σχέσεις Ανατολής – Δύσης. Οι…
Φιλοπάτωρ
«Ο Βασιλεύς απέθανε. Ζήτω η Βασίλισσα!». Το 51 π.Χ ο Πτολεμαίος Αυλήτης κατέληξε και Βασίλισσα, με τη βοηθεία των πάντα πρόθυμων Ρωμαίων να ανακατευθούν στα Ελληνικά πράγματα, γίνεται η Κλεοπάτρα Φιλοπάτωρ. Η 18άχρονη Λαγίδις ήταν ήδη συμβασιλίσσα από το προγούμενο έτος. Ο Αυλήτης είχε ορίσει ως εκτελεστή της διαθήκης τη Ρώμη και η Σύγκλητος ακολούθως…
Ὦξος
«Στον δεύτερο τύμβο κείτετο μία γυναίκα 30-40 ετών με ένα Κινέζικο καθρέπτη, δύο εγχειρίδια διακοσμημένα με μοτίβα με ζώα και ένα πολεμικό τσεκούρι. Αν τα όπλα χαρακτηρίζουν τη γυναίκα ως πολεμίστρια παραμένει άγνωστο. Έφερε ένα ένδυμα σαν καφτάνι με πάνω από 1.500 χρυσούς δίσκους· και ένα χρυσό appliqué της φτερωτής Αφροδίτης, ένα ζευγάρι χρυσά βραχιόλια…
Ἐγκώμιον
Τη μοναδική περιγραφή της Άννας Κομνηνής, τη δίνει ο Γεώργιος Τορνικίος στο Εγκώμιόν του: «Τα μάτια της ήταν καλοσχηματισμένα και έλαμπαν χαρωπά· δεν κινούνταν ασταμάτητα, σημείο ταραγμένης ψυχής, ούτε ήταν στάσιμα και νωχελικά πέραν του συνηθισμένου, δείγμα νωθρότητας, αλλά ζωντανά και εύστροφα καθώς ερευνούσε το χώρο και συνήθως σταθερά και συγκεντρωμένα. Τα φρύδια της ήταν κυρτωμένα…
Βυζαντινή Φιλοσοφία
«Και τω καιρώ εκείνω εμφανίστηκε στην Αλεξάνδρεια μία γυναίκα Φιλόσοφος, μία παγανίστρια ονομαζόμενη Υπατία· και ήταν αφιερωμένη στη μαγεία, τους αστρολάβους και τα όργανα της μουσικής; και αιχμαλώτισε πολλούς ανθρώπους με τους σατανικούς της τρόπους·» γράφει τον 7ο αιώνα ο Ιωάννης Επίσκοπος Νικίου στο «Παγκόσμιον Χρονικόν». Μετά τεσσεράμισι αιώνες, το 1153, ο Γεώργιος Τορνίκιος απαγγέλει…