Double standard

«Λέγεται, πως αν κάποιος θέλει μία σκλάβα για ηδονή να πάρει μία Βερβερινή· αν θέλει να του προσέχει πράγματα με αξία να πάρει μία Ρωμαία· για την ανατροφή παιδιών μία Περσίδα· για τις φροντίδες μία Φράγκα· για σκληρή δουλειά μία Νούβια· για πόλεμο και κουράγιο μία Tουρκάλα ή Σλαύα.»

γράφει ο Ibn Buṭlān στη Βαγδάτη τον 11ο. Η εικόνα των Αράβων για τις Rûmiyāt (Ρωμαίες) ήταν στα πλαίσια της οδαλίσκης και της σκλάβας. Τις θαύμαζαν για την ομορφιά τους και τη νοικοκυροσύνη – ή μάλλον την ομορφιά τους ή τη νοικοκυροσύνη, μίας και η ανεξαρτησία που είχαν σε σχέση με τις ομόθρησκές τους τις κατέτασε στις πόρνες. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο πολιτικής ανεξαρτησίας ή και περισσότερο εξουσίας για τις γυναίκες· «αυτοί που εμπιστεύονται τις υποθέσεις τους σε γυναίκες δε θα γνωρίσουν ευημερία», γράφεται σε μία hadīth.
Εκτός από μιά εξαίρεση.

Τα σχόλια των Αράβων για την Αυτοκράτειρα Ειρήνη την Αθηναία είναι θετικά. Παρότι Βασίλισσα, κάτι αδιανόητο για το Χαλιφάτο, ούτε αμφισβητούν ότι ήταν «Αυτοκράτωρ» – έτσι υπέγραφε – ούτε κατηγορούν οτιδήποτε και αν έκανε χάρις το φύλο της. Αντίθετα, το δικαιολογούν ως πολιτική πράξη.
Η Ειρήνη παρότι είχε πρόθεση να είναι ένας ισχυρός Αυτοκράτωρ δεν είχε τα μέσα. Τακτικά επλήρωνε τους Άραβες μετά τις αποτυχημένες εκστρατείες στην Ανατολή, όπου ως γυναίκα δε μπορούσε να είναι επικεφαλής. Αντιθέτως στη Δύση και τα Βαλκάνια, ήδη ευρισκόμενα 150 χρόνια υπό τον έλεγχο Αβάρων και Σλάυων, οι ευνούχοι που διόρισε ως Στρατηγούς ήταν πιο επιτυχείς. Μέσα σε ένα χρόνο μόνο επανέκτησαν τον έλεγχο περιοχών με έκταση όση είχε επιτύχει ο πεθερός της Κωνσταντίνος ο Κοπρώνυμος σε 35 χρόνια.
Στη διόλου ευκαταφρόνητη διάρκεια των 22 ετών βασιλείας της (780-802), η θέση της Αυτοκρατορίας χειροτέρευσε από τη διαμάχη με το ανίκανο γίο της Κωνσταντίνο και τους αδελφούς του τεθνεώτος Αυτοκράτορα Λέοντα Χαζάρου και συζύγου της. Δίνοντας προνόμια σε πατρικίους και Εκκλησία και μειώνοντας σημαντικά τους φόρους κρατήθηκε στην εξουσία· αλλά όταν ως ύστατη πράξη επιχείρησε να νυμφευθεί τον Καρλομάγνο, επιχειρώντας ένωση Ανατολής και Δύσης, οι ίδιοι την καθαίρεσαν.

Αυτοκράτωρ ανακυρήχθηκε ο Νικηφόρος ο Λογοθέτης, ο πρώην «πρωθυπουργός». Ένας μεγάλος Βασιλέας και ακόμη μεγαλύτερος για τους Έλληνες – όπως απεκαλούντο ως τον 9ο τουλάχιστον και όχι Ρωμαίοι.
Μετά σχεδόν 200 χρόνια ελέγχου του κυριώς Ελλαδικού από του Σλαύους και τους Αβάρους, ο Στρατηγός του Θέματος Ελλάδος Σκληρός επέτυχε νίκες στη Πελοπόννησο το 810 και εξεδίωξε τους Σλαύους. Μέχρι τότε το Θέμα αποτελούταν απο την Ανατολική Πελοπόννησο, την Αττική την Εύβοια και κάστρα διάσπαρτα στον Ελλαδικό, όπως η Μεθώνη, που οι «βάρβαροι» δεν μπορούσαν να καταβάλλουν. Ταχύτατα ο Νικηφόρος εξεστράτευσε στον Ελλαδικό κατανικώντας τους Σλαύους εκεί. Άμεσα οργάνωσε μικρά Θέματα, εξοπλίζοντας τους στρατιώτες/κτηματίες στους οποίους ανέθεσε τη περεταίρω καταπολέμηση των υπολοίπων «βαρβάρων». Απέδωσε τις γαίες στους παλαιούς τους ιδιοκτήτες που είχαν καταφύγει ακόμα και στη Σικελία και μετέφερε πληθυσμούς από τη Μικρά Ασία και την Αρμενία στους οποίους διαμοίρασε όσες έμειναν αδιάθετες· καθώς και εκχριστιάνισε όσους Σλαύους διέμεναν εντός των Θεμάτων. Όπως γράφει το Χρονικόν της Μονεμβασίας τον 10ο:

«Τοῦτο μαθῶν προειρημένος βασιλεύς Νικηφόρος καί χαρᾶς πλησθεῖς διά φροντῖδος ἔθετο τό καί τάς ἐκεῖσε πόλεις ἀνακαινῖσαι καί ἄς οἱ βάρβαροι ἠδάφησαν ἐκκλησίας ἀνακαινῖσαι καί αὐτούς τούς βαρβάρους Χριστιανούς ποιῆσαι.»

Η Αυτοκρατορία το 780, «A History of the Byzantine State and Society», Warren Treadgold