«Ἰδαῖοι Δάκτυλοι Κρηταιέες οὖς ποτέ νύμφη Ἀγχιάλη Δικταῖον ἀνά σπέος, ἀμφοτέρησιν
δραξάμενη γαίης Ὀιαξιλίδος, ἐβλάστησεν…Ἰδαίοι δέ, ἐπειδή ἐν Ἴδει ὅρει τῆς Κρήτης ἐγεννήθηκαν.»
Το καθήκον των Ιδαίων ήταν να φυλούν τον Δία. Χτυπώντας τύμπανα, όπως απεικονίζονται κάτωθεν, για κρύψουν το κλάμα του Ζηνός. Στο αναθεματικό τύμπανο, το οποίο βρίσκεται στο Μουσείο Ηρακλείο και ανακαλύφθηκε στο Ιδαίον Άντρον, διακρίνονται έντονες Ασσυριακές επιρροές. Οι «winged genies» κρούουν τα τύμπανα ενώ ο Ζευς κατανικά ένα λιοντάρι και έχει στα πόδια του ένα ταύρο. Γεωμετρική περίοδος, 8ος.
Μία παράδοση των Ηλείων δίνει και τα ονόματα των Δακτύλων: Ηρακλής (όχι ο συνώνυμος ήρωας), Παιωναίος, Επιμήδης, Ιάσιος και Ίδας. Ο μεγαλύτερος σε ηλικία ήταν ο Ηρακλής. Οι 5 αυτοί Δάκτυλοι ίδρυσαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ως εξής: ο Ηρακλής πρότεινε στους άλλους 4 να κάνουν αγώνες δρόμου καθώς πρόσεχαν τον μικρό Δία για να διασκεδάσουν και λίγο. Μετά τη λήξη των αγώνων, ο Ιδαίος Ηρακλής στεφάνωσε τους νικητές. Στη συνέχεια, πρότεινε να τελούνται οι αγώνες αυτοί κάθε 5 χρόνια, όσοι ήταν και οι Ιδαίοι Δάκτυλοι. Πραγματικά, στην Ολυμπία υπήρχε ιδιαίτερος βωμός των Ιδαίων Δακτύλων. Ο Ιδαίος Ηρακλής λατρευόταν ιδιαίτερα στην Ολυμπία, στη Μεγαλόπολη, στις Ερυθρές και στις Θεσπιές.
Ἑλληνική Ἱστορία 