«Location, location, location» λένε οι Αμερικανοί· και ήταν αυτό που ο Βάρδας Σκληρός δεν είχε όταν ο Τζιμισκής «βολικά» απεβίωσε καθοδόν για την Κωνσταντινούπολη.
Ένας ακόμα λόγος που πολλοί θεωρούν ότι ο Λεκαπηνός τον δηλητηρίασε αφού είχε εκμηδενίσει τη Βουλγαρική δυναστεία. Ο Σκληρός βρισκόταν με το στρατό του στην Ανατολία. Εάν βρισκόταν στα βασίλεια, πιθανόν να διαδεχόταν ειρηνικά τον Τζιμισκή, ο πανούργος ευνούχος να έπαιρνε το δρόμο της εξορίας και ο Βασίλειος Β’ να παιρνούσε τη ζωή του ως pet του παλατιού – όπως ο παππούς του Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος.
Αντ’ αυτού ένας δεκάχρονος εμφύλιος ξέσπασε. Σκληρός εναντίον Λεκαπηνού και Βασιλείου Β’, Σκληρός εναντιόν Βαρδά Φωκά, Φωκάς εναντίον Βασίλειου Β’. Αντί αναλυτικής περιγραφής, εκτός θεματολογίας της ενότητας, θα γίνει αναφορά σε ορισμένα χαρακτηριστικά περιστατικά.
Αρχικά η απόπειρα του Σκληρού ήταν επιτυχής. Οι πόλεις της Μ. Ασίας άνοιγαν τις πύλες τους και οι στρατιώτες τον ακολουθούσαν. Ήταν ένας από αυτούς άλλωστε· ένας Ακρίτης στρατηγός. Και τον αναγόρευσαν Αυτοκράτορα. Όταν στρατοπέδευσε στη Νίκαια για την τελική απόπειρα κατά της Βασιλεύουσας, ο Λεκαπηνός έστειλε έναν άλλον ευνούχο, τον Ιωάννη Διάκονο για να διαπραγματευθεί:
«Τα βλέπεις αυτά;», αποκρίθηκε ο Σκληρός δείχνωντας τα κοκοβαφή Αυτοκρατορικά πέδιλα. «Άμα τα φορέσεις δε βγαίνουν.»
Αλλά ο Ιωάννης είχε και έτερο σκοπό. Με πλούσιες αμοιβές αποπειράθηκε να δωροδοκήσει τους αξιωματικούς του Σκληρού. Χωρίς μεγάλη επιτυχία. Με κάποιο τρόπο κατάφερε δε να αποκτήσει τη λίστα των αξιωματικών από τη σκηνή του Βάρδα. Αφού αποχώρησε, άνθρωποί του ξεκίνησαν να απειλούν τις οικογένειές τους στην Ανατολία και πολλοί άλλαξαν στρατόπεδο.
Δεν ήταν όμως αρκετό για να σταματήσει το Σκληρό. Ο ευνούχος τότε κάλεσε από την εξορία στην Χίο, τον μοναδικό ικανό να εμπνεύσει τις στρατιές της Ανατολίας εκτός του στασιαστή· τον ανηψιό του Νικηφόρου, τον Βάρδα Φωκά. Ένα βουνό φυσικής δυνάμεως, που ως υψηλόβαθμος στρατιωτικός έφερε σιδερένια μάσια ως όπλο. Χρίστηκε Δομέστιχος της Ανατολής. Επίσης ο πατέρας του Λέων Φωκάς, τυφλωμένος, κλήθηκε στα βασίλεια για να διαπραγματεύεται τα συμφέροντα του γιού του. Η βυζαντινή πολιτική διέθετε ένα ιδιότυπο οίκτο.
Οι πρώτες μάχες έληξαν με νικητή το Σκληρό και το Φωκά να διατηρεί τις δυνάμεις του. Κατέφυγε έτσι στη Γεωργία, τη χώρα των Ιβήρων φιλική προς τους Φωκάδες.
Οι οποίοι όμως δεν ήταν διατεθειμένοι να παράσχουν περαιτέρω βοήθεια.
Σε αυτό το σημείο ο Λεκαπηνός, το Ρωμαϊκό Kράτος, απέδειξε ότι είχε πόρους που ο Σκληρός ούτε ονειρευόταν. Ο Νικηφόρος Φωκάς είχε υποστηρίξει, ηθικά και υλικά, το μοναχό Αθανάσιο στην ίδρυση της πρώτης μοναστικής κοινότητας στο Άγιον Όρος. Εκεί συμβίωνε και ο Ίβηρας μοναχός Τορνίκιος. Ο Λεκαπηνός τον έπεισε να βγάλει το ράσο και με μία κασέλα χρυσάφι στάλθηκε στους Ίβηρες, στον Φωκά.
Κάθως γράφει ο Σκυλίτζης, o Φωκάς με την υποστήριξη του Ιππικού του Ίβηρα Tau θα νικήσει τον Σκληρό σε μία μονομαχία:
O Φωκάς βλέποντας την επερχόμενη ήττα και «βέλτιον εἶναι κρίνας τὸν εὐκλεῆ θάνατον τῆς ἀγεννοῦς καὶ ἐπονειδίστου ζωῆς», καλπάζει μόνος του κατά του Βάρδα Σκληρού ανοίγοντας δρόμο με σφοδρότητα.
Κανείς δεν έτρεξε να βοηθήσει τον Σκληρό. Οι στρατιώτες προτίμησαν η μοίρα να αποφασίσει μεταξύ των δύο αρχηγών. Μεγαλειώδες θέαμα, «ὁρῶσιν ἐπάγον ἀνδρῶν δύο μονομαχία ἐπ’ εὐτολμίᾳ καὶ ῥώμῃ ψυχῆς μέγα φρονούντων».
Ο Σκληρός καλπάζει και αυτός κατά του Φωκά και κτυπά πρώτος. Το σπαθί του μόλις κόβει το αυτί του αλόγου με το χαλινάρι. Ο Φωκάς με δύναμη χτυπά με τη μάσια στο κεφάλι του Σκληρού που αιμόφυρτος αγκαλιάζει το λαιμό του αλόγου.
Ο ίδιος συνεχίζει τον καλπασμό και σταματά στην κορυφή ενός λόφου κοντά.
Από εκεί βλέπει το στρατό του Σκληρού να διαλύεται, καθώς οι στρατιώτες δεν διακρίνουν τον σκυφτό στρατηγό επάνω στο άλογο και νομίζουν ότι κείτεται εκλειπών.
«ἄρχοντα πεπτωκέναι, ἀκόσμως τρέπονται πρὸς φυγήν, κρημνοῖς καὶ Ἅλυϊ τῷ ποταμῷ ῥιπτοῦντες ἑαυτοὺς».
Μετά την ήττα ο Σκληρός θα καταφύγει στον Ευφράτη στο Εμιράτο της Βαγδάτης.
Ο Tau θα αμειφθεί πλουσιοπάροχα ως Δουξ των Ιβήρων. Ο Φωκάς θα γίνει Δουξ της Αντιοχείας. Ο Τορνίκιος θα ξαναβάλει το ράσο και με λάφυρα του Σκληρού θα ιδρύσει στο Άγιον Όρος τη Μονή των Ιβήρων.
Τη σκυτάλη λαμβάνει ο Άραβας Ibn Shahram. Με εχέγγυο τον Βάρδα Σκληρό θα φτάσει στην Κωνσταντινούπολη του 982 ως διπλωμάτης του Εμιράτου. Η πρόταση του Εμίρη ήταν απλή: «Δώστε μου το Χαλέπι, αλλιώς κρατάω τον Σκληρό και ίσως τον αφήσω με σαρακηνό φουσάτο.»
Παρότι ο Βασίλειος είχε πια χρισθεί πρωτεύων Αυτοκράτωρ και ήταν 24 χρονών, ο Ibn Shahram περιγράφει στην αναφορά του ότι ο Βασίλειος Λεκαπηνός δεν άφηνε περιθώρια πως εκείνου ο λόγος ήταν που μετρούσε. Και οι διαπραγματεύσεις έπαιρναν χρόνο, με το Λέοντα Φωκά να φέρνει αντιρήσεις στην ειρήνη. Παραταύτα ο γέρος διπλωμάτης διέκρινε ότι ο Αυτοκράτορας ήταν ευνοϊκά διακείμενος σε συμφωνία. Έστω και αυτής της ωφέλιμης για τους Άραβες συνθήκης.
Προσεταίρησε το Νικηφόρο Ουρανό, υψηλόβαθμο αξιωματούχο στο Παλάτι και τον μοναδικό, όπως λέει, που ο Βασίλειος Β’ εμπιστευόταν. Ο Ουρανός μισούσε τον πανίσχυρο Λεκαπηνό:
«Η ειρηνική κατάληξη μεταξύ του δεσπότη σου και του πρώτου Άρχοντα του Ισλάμ δεν φαίνεται να είναι της αρεσκείας των συμβούλων του», είπε ο διπλωμάτης. «Πολεμάτε ήδη επτά χρόνια με σφετεριστές…Οι Ρωμαίοι δεν ενδιαφέρονται ποιος Αυτοκράτορας θα τους διαφεντεύει.»
Μία μυστική συνάντηση κανονίστηκε με τον Πορφυρογέννητο. Η συνθήκη κλείστηκε.
Έξαλλος ο Λεκαπηνός ζήτησε το λόγο από τον Αυτοκράτορα και ανηψιό του. Ο Βασίλειος απήντησε ότι ο πολεμός με τον Εμίρη της Βαγδάτης θα ωφελούσε μόνο τους Φωκάδες· ένας ακόμα θρίαμβος για να συνεχίσουν τον εμφύλιο· η φρουρά της Αντιοχείας ήταν αρκετή για να επιβληθεί στην πολυτάραχη περιοχή. Ο πιο ισχυρός ανήρ του Βυζαντίου συμφώνησε.
Ο νεαρός Αυτοκράτωρ είχε επίγνωση της μειονεκτικής του κατάστασης.
Αξιωματούχος με απελατίκιον/ βαρδούκιον/ mace/ μάσια, Άγιοι Απόστολοι, Ιπέκιο, Κοσσυφοπέδιο, 14ος
Ἑλληνική Ἱστορία 
3 Σχόλια Προσθέστε το δικό σας